Somber

Normaal gesproken wisselt je stemming door de dag heen voortdurend, soms zelfs binnen een paar minuten. Dan voel je je weer vrolijk of uitgelaten, dan weer even verdrietig of somber.Sombere gevoelens kunnen ook langer aanhouden: ieder mens heeft wel eens een ‘dip’. Zo’n sombere bui kan allerlei oorzaken hebben, bijvoorbeeld een ruzie, een teleurstelling, of gewoon vermoeidheid. Meestal verdwijnt die sombere bui vanzelf, na een paar uur of na een paar dagen.

Wanneer je bijvoorbeeld je baan verliest of als je relatie wordt verbroken kan de sombere bui nog langer aanhouden. Maar ook tijdens een langere periode van somberheid kun je vaak nog wel plezier beleven aan de leuke dingen in je leven. Aan een goed gesprek met vrienden, lekker eten of sporten bijvoorbeeld.
Een depressie is anders. Alleen de negatieve gevoelens zijn dan nog aanwezig. De somberheid die je voelt is veel heftiger en intenser en blijft aanhouden. Niemand kan je opvrolijken, niets interesseert je meer. Je voelt je leeg en futloos. Je hebt het gevoel alsof er een soort grauwe deken over je heen is gevallen, waardoor dingen niet meer goed tot je doordringen. Je blijft maar in cirkeltjes denken. Vaak voel je je angstig of gespannen zonder te weten waarom. Het lukt op een gegeven moment niet meer om goed te functioneren in je werk of studie.

20 procent van de volwassenen krijgt een depressie…
Het is dus niet gek of abnormaal om een depressie te hebben. Depressies komen van alle psychische aandoeningen het meest voor. Op ieder moment van het jaar hebben zo’n 550.000 Nederlanders last van een depressie. In Nederland krijgt bijna 20 procent van de volwassenen (18-64 jaar) ooit in het leven een depressie. En ja, daar horen ook hulpverleners bij zoals huisartsen, psychologen en psychiaters.

Psychische klachten bij depressie:

• Je voelt je somber en hebt nergens zin in.
• Je vindt niets leuk en hebt geen energie.
• Je voelt je schuldig en waardeloos: ‘Ik stel niets voor’.
• Je voelt je leeg: ‘Ik voel helemaal niets meer’.
• Je voelt je vaak angstig, wanhopig en machteloos: ‘Wat ik ook doe, er verandert toch niets’.
• Je huilt veel zonder dat dit je oplucht, of je wilt graag huilen maar het lukt niet.

Lichamelijke klachten bij depressie:

• Je voelt je doodmoe.
• Je hebt geen zin in eten. Hierdoor val je veel af. Of je eet juist veel en komt veel aan.
• Je slaap weinig en slecht of je slaapt juist heel erg veel.
• Je hebt minder of geen seksuele gevoelens.
• Je hebt last van een droge mond.
• Je hebt last van onverklaarbare pijn, van druk op de borst, hoofdpijn of rugpijn.
• Je bent vaak duizelig en hebt trillende handen. 
• Je hebt last van hartkloppingen.

Gedachten en gedrag bij depressie:

• Je bent snel boos en geïrriteerd.
• Je bent veel met de dood bezig. Je denkt bijvoorbeeld: ‘Ik ben net zo lief dood.’ 
• Je piekert veel, vaak over hetzelfde.
• Je kunt je moeilijk concentreren en vergeet veel.
• Je kunt moeilijk besluiten nemen.
• Je reageert en praat langzaam en kunt niet goed nadenken.
• Je bent niet vooruit te branden of kunt juist geen moment stilzitten.

Tips bij depressie

Sombere gevoelens verdwijnen vaak vanzelf. Maar het kan zijn dat je je somber blijft voelen. Niemand kan je opvrolijken, niets interesseert je meer. Je voelt je leeg en futloos. Als je klachten langer dan twee weken duren is het goed om actie te ondernemen. Hoe langer je last van somberheid houdt, hoe erger je klachten kunnen worden.

• Neem je sombere gevoelens serieus. Denk niet: ‘Er is niks aan de hand’. 
• Praat met je partner, familie en vrienden over je gevoelens.
• Zoek hulp bij de huisarts. Hij of zij bespreekt met je hoe je je depressieve klachten kunt aanpakken en verwijst je eventueel door. Over de behandeling van depressie hebben hulpverleners onderling afspraken gemaakt. Deze staan in de zogenoemde multidisciplinaire richtlijn. 
• Zoek informatie over depressie; krijg inzicht in je klachten en wat je eraan kunt doen.
• Houd regelmaat in je leven. Sta op tijd op, eet op regelmatige tijden en ga op tijd naar bed.
• Ga elke dag een stuk fietsen of wandelen. Bewegen helpt tegen depressieve gevoelens. Running therapie kan ook helpen.
• Krijg meer inzicht in de relatie tussen je gedachten, gevoelens en gedrag. 
• Doe ontspanningsoefeningen om meer rust in lichaam en gedachten te krijgen.
• Blijf mensen opzoeken, zelfs als je er geen zin in hebt. 
• Vraag je af of je zelf oorzaken ziet voor je somberheid. Ben je een dierbaar iemand verloren? Of heb je iets anders erg naars meegemaakt? Probeer te accepteren dat je hier verdrietig over bent en praat erover met mensen in je omgeving, de huisarts.

Als je erg depressief bent, kun je veel aan de dood denken. Je vindt het leven vaak uitzichtloos, zinloos en ellendig. Ook kun je het gevoel hebben anderen alleen maar tot last te zijn. Mensen die zich zo voelen, besluiten soms een einde te maken aan hun leven. Ze zien dit als enige oplossing om van al hun pijn en problemen af te komen.
Vaak vinden mensen het moeilijk om erover te praten. Het is heel belangrijk om dat wel te doen. Zowel als je zelf aan zelfdoding denkt, als wanneer je iemand kent van wie je vermoedt dat hij of zij aan zelfdoding denkt.

Denk je aan zelfdoding, maak je je zorgen om iemand of ben je nabestaande? Op de website van 113 Zelfmoordpreventie vind je meer informatie. Je kunt hier ook direct en anoniem in contact komen met deskundige vrijwilligers.